ඩිජිටල් මුදල් වල මූලාරම්භය
1983 දී ඩේවිඩ් චෞම් විසින් කරන ලද පර්යේෂණ පත්රිකාවකින් ඩිජිටල් මුදල් පිළිබඳ අදහස හඳුන්වා දෙන ලදී. සිය පර්යේෂණයේ අදහස් වාණිජකරණය කිරීම සඳහා 1989 දී ඔහු ඇම්ස්ටර්ඩෑම් හි විද්යුත් මුදල් සමාගමක් වන digicash ආරම්භ කළේය. ඊ-ගෝල්ඩ් යනු 1996 දී හඳුන්වා දුන් පළමු අන්තර්ජාල අන්තර්ජාල මුදල් වන අතර එය 2008 දී එක්සත් ජනපද රජය විසින් වසා දැමීමට පෙර මිලියන ගණනක් භාවිතා කරන්නන් දක්වා වර්ධනය විය.e-run තැපැල් ලැයිස්තුවේ භාවිතා කරන්නන් සම වයසේ මිතුරන් විස්තර කිරීම සඳහා “Digital money” යන යෙදුම භාවිතා කළහ. 1997 දී, කොකාකෝලා ජංගම ගෙවීම් භාවිතා කරමින් විකුණුම් යන්ත්රවලින් මිලදී ගැනීමට ඉදිරිපත් විය. paypal විසින් එය1998 දී සිය ඇ.ඩො. නම් කරනු ලැබුවා.Cryptocurrencies ලෙසද හැඳින්වෙන, blockchaine මත පදනම් වූ ඩිජිටල් මුදල් ඒවා නියාමනය කිරීමට රජය ගන්නා උත්සාහයට ප්රතිරෝධී බව ඔප්පු විය, මන්ද ඒවා shutdown කිරීමට බලය ඇති මධ්යම සංවිධානයක් හෝ පුද්ගලයෙක් නොමැති බැවිනි.
ඩිජිටල් මුදල් වල මූලාරම්භය 1990 දශකයේ Dot-com bubble(ඩොට්-කොම් බුබුල) දක්වා දිව යයි. තවත් ප්රසිද්ධ ඩිජිටල් මුදල් සේවාවක් වූයේ 2006 දී ආරම්භ කරන ලද Liberty Reserve(ලිබර්ටි රක්ෂිතය) එය පරිශීලකයින්ට ඩොලර් හෝ යුරෝව ලිබර්ටි සංචිත ඩොලර් හෝ යුරෝ බවට පරිවර්තනය කිරීමට සහ 1% ක ගාස්තුවකට එකිනෙකා සමඟ නිදහසේ හුවමාරු කර ගැනීමට ඉඩ දෙයි. ඩිජිටල් මුදල් මෙහෙයුම් කිහිපයක් (ponzi schemes)පොන්සි යෝජනා ක්රම සහ මුදල් විශුද්ධිකරණය සඳහා භාවිතා කළ බවට පිළිගත් අතර MSB බලපත්ර නොමැතිව ක්රියාත්මක වීම සම්බන්ධයෙන් එක්සත් ජනපද රජය විසින් ඔවුන්ට එරෙහිව නඩු පවරන ලදී. Q කාසි හෝ QQ කාසි, ටෙන්සෙන්ට් QQ හි පණිවුඩකරණ වේදිකාවේ වෙළඳ භාණ්ඩ මත පදනම් වූ ඩිජිටල් මුදල් වර්ගයක් ලෙස භාවිතා කරන ලද අතර එය 2005 මුලදී මතුවිය. Q කාසි චීනයේ කෙතරම් (effective) ලාබදායීද යත්, ඒවා චීන යුවාන් මුදල් කෙරෙහි අස්ථායී බලපෑමක් ඇති කළ බව කියනු ලැබේ. සමපේක්ෂනය හේතුවෙන්. Cryptocurrencies පිළිබඳ මෑත කාලීන උනන්දුව නිසා 2008 දී හඳුන්වා දුන් බිට්කොයින් සමඟ ඩිජිටල් මුදල් පිළිබඳ නව උනන්දුවක් ඇති වී ඇති අතර එය වඩාත් පුළුල් ලෙස භාවිතා වන සහ පිළිගත් ඩිජිටල් මුදල් බවට පත්විය.
0 comments: